Het is verreweg de meest voorkomende slagaderlijke aandoening. Aderverkalking staat in de geneeskunde bekend als atherosclerose. Het begint meestal symptomen te vertonen bij mensen boven de 45 jaar. Het is een verraderlijke ziekte die pas na vele jaren symptomen vertoont. Het leidt tot onomkeerbare gevolgen als er geen aandacht aan wordt besteed.
Slagaders kunnen het bloed dat weefsels en organen nodig hebben in de vereiste hoeveelheid vervoeren dankzij hun flexibele structuur en lumenopening die kan uitzetten en inkrimpen.
Bij aderverkalking (atherosclerose) is de slagaderwand ernstig beschadigd en hopen stolsels en cholesterol zich op in de slagaderwand. Later, naast de ophoping van cholesterol en stolsels, ontstaat er een toename van bindweefsel en neemt de elasticiteit van het bloedvat af. Dit verlies van flexibiliteit in de bloedvaten is de oorzaak van de aderverkalking. Dit verlies van flexibiliteit in de vaten wordt arteriosclerose genoemd. De mate van betrokkenheid van arteriosclerose in verschillende anatomische gebieden varieert. Bijvoorbeeld, terwijl de betrokkenheid bij hart en bloedvaten bij sommige individuen op de voorgrond staat, kunnen soms de aderen in de benen, soms de hals of de viscerale slagaders meer aangetast zijn. Bij atherosclerose ontwikkelen zich op de vaatwand pathologische vethoudende structuren, atheroomplaque genaamd, die na verloop van tijd verkalken en verharden en stenose veroorzaken in het lumen van de slagader. Deze structuren tasten de slagaderwand op grote schaal aan en veroorzaken naast verharding van de slagaders ook vernauwing en verstopping van het lumen.
Soorten atherosclerose: Bij atherosclerose, die we aderverkalking noemen, worden het normale bloedvat bovenaan, het vroege stadium van de vethoudende atheroomplaque in het midden, de groei van de plaque en ernstige vernauwing van het bloedvat onderaan, en de groei van de plaque en verstopping van het bloedvat onderaan afgebeeld.
Door hun flexibele structuur hebben slagaders de functie om de bloeddruk te regelen en de bloedstroom naar weefsels en organen aan te passen aan de behoeften. Atherosclerose verzwakt deze functies. Diffuse atheroomplaques die gepaard gaan met atherosclerose kunnen ernstige stoornissen in de bloedsomloop veroorzaken door vernauwingen en verstoppingen in de slagaders.
Wat zijn de symptomen en tekenen van atherosclerose?
Atherosclerose is een systemische ziekte die alle organen in het lichaam aantast. Atherosclerose geeft geen symptomen voordat het een bepaald niveau bereikt heeft. De symptomen variëren afhankelijk van het aangetaste gebied.
- In het geval van betrokkenheid van de slagaders van het hart, diepe pijn op de borst bij inspanning, angina pectoris genaamd, hartritmestoornissen,
- Bij betrokkenheid van de benen op de voorgrond, in situaties die activiteit vereisen zoals traplopen, stevig wandelen; pijn die niet weggaat zonder een paar minuten te rusten, gekenmerkt door onderbreking na een bepaalde afstand,
- Bij stenose als gevolg van renale vasculaire betrokkenheid; hypertensie treedt op en soms kan nierfalen ontstaan als gevolg van ondervoeding in de nieren,
- Duizeligheid, flauwvallen en beroertes, ernstige symptomen zoals hersenbloeding, problemen met zien, spreken en waarnemen,
- Bij stenose als gevolg van betrokkenheid bij het maagdarmstelsel kan langdurige pijn in de vorm van krampen optreden na de maaltijd.
Hoe wordt aderverkalking gediagnosticeerd?
Atherosclerose is een chronische ziekte die op jonge leeftijd begint en geen symptomen vertoont tot het een bepaald stadium bereikt. Over het algemeen verschijnen de symptomen van atherosclerose (slagaderverkalking) na de leeftijd van 45 jaar, afhankelijk van de betrokken organen.
Beeldvormingsmethoden worden gebruikt om atherosclerose te begrijpen en om de gebieden en mate van betrokkenheid te bepalen. Deze omvatten:
- ECG (elektrocardiogram): Het ECG, ook bekend als cardiale röntgenfoto, is een eenvoudig en goedkoop onderzoek dat enkele bevindingen kan geven in geval van ernstige schade aan de hartvaten.
- Stresstest: ECG-waarden kunnen worden gecontroleerd met loopbanden of hometrainers.
- Echografie: Met name kleurendoppler USG kan arteriële bloedstroomsnelheid, vaatstenose en plaquevorming aantonen.
- Computertomografie: Het is een zeer betrouwbaar onderzoek om diffuse verkalkingen en stenosen door verharding van de vaatwanden op te sporen.
- Enkel-Brachiale index: Deze test vergelijkt de bloeddruk in de enkel met de bloeddruk in de arm, die normaal gesproken dicht bij elkaar zouden moeten liggen.
- Angiografie: Dit is een zeer gevoelige invasieve onderzoeksmethode die de interne structuur van de vaten laat zien door een schede in het vat te plaatsen. Zowel diagnose als behandeling kan worden uitgevoerd door de ader in te brengen op vele plaatsen zoals de pols, de bovenarm, de lies en de hals.
Wat zijn de benaderingen om aderverkalking te voorkomen?
Veel mensen vragen zich af hoe ze aderverkalking kunnen voorkomen. Naast medische maatregelen zijn ook het voedsel dat wordt geconsumeerd en de levensstijl direct gerelateerd aan atherosclerose. Nadat atherosclerose (slagaderverkalking) is gevorderd, kunnen preventieve maatregelen de ziekte niet genezen of verlichten. Preventieve maatregelen kunnen alleen de ontwikkeling van de ziekte stoppen of vertragen. Daarom moeten risicofactoren op jonge leeftijd worden geïdentificeerd en moeten er preventieve maatregelen worden genomen. Een dieet rijk aan cholesterol en verzadigde vetten is een ernstige risicofactor. Inactiviteit en obesitas moeten worden vermeden.
In een dieet om atherosclerose te voorkomen, mag het deel van de energie dat afkomstig is van vetten niet meer dan 30% zijn. Het cholesterolgehalte in het bloed moet binnen de normale grenzen liggen. De consumptie van verzadigde vetten in het dieet moet minder dan 10% zijn.
Personen met een verhoogd risico op atherosclerose moeten zeker een voedingscursus volgen bij een gespecialiseerde diëtist.
Deze ziekte, die rechtstreeks verband houdt met voeding, kan verergeren met verkeerde eetgewoonten.
De algemene voedingsregels voor patiënten met aderverkalking zijn als volgt:
- Fruit- en groentedieet,
- Een dieet dat rijk is aan vitaminen zoals uien, frambozen, sinaasappels, die antioxiderende eigenschappen hebben,
- Gebakken voedsel moet worden geconsumeerd in plaats van frituren,
- Verzadigde vetten moeten worden vermeden en in plaats daarvan moet de voorkeur worden gegeven aan olijfolie of maïsolie,
- De consumptie van orgaanvlees en kippenhuid moet worden vermeden,
- Aangezien dierlijke vetten veel verzadigde vetzuren bevatten, verdient vetvrij de voorkeur,
- Het vetgehalte in maaltijden moet worden verminderd.
- De dagelijkse zoutconsumptie moet worden beperkt (tot 6 gram),
- Roken en tabaksproducten moeten worden gestaakt,
- Dagelijks 30 minuten stevig wandelen of niet-zware lichaamsbeweging
Wat zijn de oorzaken van aderverkalking?
Genetische factoren en omgevingsfactoren veroorzaken samen aderverkalking. Genetische factoren, d.w.z. familiaire aanleg, zijn de meest bepalende factor. Daarnaast zijn er de volgende omgevingsfactoren die het risico op atherosclerose verhogen:
- Roken,
- Hoge bloeddruk,
- Ongezonde voeding,
- Overmatig alcoholgebruik,
- Stressvol leven en onvoldoende lichaamsbeweging,
- Diabetes en zwaarlijvigheid,
- Oestrogeentekort na de menopauze,
- Verhoogd cholesterol en totale bloedlipiden,
- Mannelijk geslacht,
- Endocriene/hormonale stoornissen,
Hoe wordt aderverkalking (atherosclerose) behandeld?
Er zijn twee hoofddoelen bij de behandeling van atherosclerose. Het eerste doel is om de progressie van de ziekte te stoppen of te vertragen en het tweede doel is om het vernauwde of geblokkeerde bloedvat weer functioneel te maken.
Om de progressie van de ziekte te stoppen, moeten risicofactoren zoveel mogelijk worden geëlimineerd. Deze maatregelen omvatten het reguleren van de bloeddruk met medicijnen als er sprake is van hoge bloeddruk, het herstellen van de cholesterolbalans, het aannemen van een actieve levensstijl, het onder controle houden van diabetes en het aannemen van een gezonde eetgewoonte.
Bij ernstige vernauwingen en verstoppingen in de bloedvaten kunnen chirurgische of angiografische behandelingen worden toegepast. Hoewel angiografische behandelingen de chirurgische behandelingen de laatste jaren grotendeels hebben vervangen, zijn chirurgische methoden in sommige gevallen nog steeds onmisbaar. Ballonangioplastiek, stents en atherectomieapparaten kunnen worden gebruikt bij angiografische behandelingen.
Ballonangioplastiek; in het geval van ernstige vernauwing in het bloedvat door plaque-ontwikkeling als gevolg van atherosclerose (aderverkalking), ballonangioplastiekmethode; we zien dat de geelgekleurde plaque die de vernauwing veroorzaakt aan de bovenkant, de ballon die op dit niveau in het midden wordt geplaatst uit de plaque wordt geduwd door de ballon onder hoge druk op te blazen, en de vasculaire doorgankelijkheid wordt verkregen na ballonangioplastiek aan de onderkant.
