De halsslagader is de belangrijkste slagader die het hoofd, de nek en de hersenen van bloed voorziet. In de halsstreek ontspringen twee belangrijke halsslagaders uit de aorta, de linker en de rechter. Deze slagaders splitsen zich vervolgens in een oppervlakkige tak (externe halsslagader) die het gezicht, de nek en de hoofdhuid van bloed voorziet en een tak (interne halsslagader) die de hersenen van bloed voorziet.
De belangrijkste tak van de halsslagader is de interne halsslagader die de hersenen van bloed voorziet. Blokkades van de halsslagader en de interne halsslagader zijn erg belangrijk omdat ze ernstige problemen kunnen veroorzaken. De belangrijkste oorzaak van stenose van de halsslagader is aderverkalking, wat we atherosclerose noemen. Arteriosclerose veroorzaakt plaquevorming in de grote tak van de halsslagader of de hoofdslagader van de hals die de hersenen voedt, waardoor eerst vernauwing en vervolgens afsluiting optreedt. Andere ziekten waarbij de halsslagader of het halsslagadersysteem betrokken is, zijn aneurysma’s (bellen), vasculitisch-reumatische ziekten en embolie, wat optreedt wanneer een stolsel dat in andere gebieden is gevormd, met de bloedstroom naar dit gebied wordt gesleept.
Wat zijn de symptomen van aandoeningen aan de halsslagader?
Ziekten aan de halsslagader (halsslagader of hoofdslagader van de nek) hebben invloed op slagaders in andere delen van het lichaam. De symptomen van een halsslagadervernauwing variëren afhankelijk van de onderliggende ziekte en de mate van betrokkenheid. De meest voorkomende ziekte die de halsslagaders aantast is atherosclerose. Bij atherosclerose ontwikkelen zich plaques in de interne halsslagader (de slagader die naar de hersenen leidt), die eerst vernauwing en vervolgens afsluiting veroorzaken. Milde stenose van de halsslagader (minder dan 50%) is meestal asymptomatisch. Bij matige stenose van de halsslagader kunnen symptomen optreden bij stenoses tussen 50-70%. Bij ernstige stenose van de halsslagader boven de 70% treden meestal aanzienlijke symptomen op.
Angiografie (DSA) beeld toont ernstige (96%) stenose in de interne halsslagader (de tak van de halsslagader die naar de hersenen gaat).
Bij matige of ernstige carotisstenose (halsvatstenose) kunnen duizeligheid, black-outs, flauwvallen en een aantal neurologische verschijnselen die niet langer dan 24 uur duren, optreden, wat we een voorbijgaande ischemische aanval noemen. De bevindingen van een voorbijgaande ischemische aanval kunnen tijdelijke verlamming van de armen of benen zijn, kortdurende blindheid, onvermogen om te spreken afhankelijk van het getroffen gebied, onvermogen om te begrijpen wat er gesproken wordt, neiging om te slapen. Unilaterale of bilaterale betrokkenheid van de stenose/blokkade en de mate van stenose zijn van invloed op het ontstaan van de klachten. Bij een volledige afsluiting van de halsslagader of de hoofdslagader die de hersenen van bloed voorziet, kan een ernstige aandoening optreden die beroerte wordt genoemd. Ongeacht welke kant van de hersenen betrokken is, kunnen verlamming van de armen en benen aan de andere kant, verlies van bewustzijn en een proces dat snel tot de dood kan leiden optreden. Een aanzienlijk deel van de onbehandelde patiënten eindigt met verlamming of belangrijke neurologische gevolgen. Neurologische gevolgen zijn onder andere verlamming van de armen en benen aan de andere kant van het aangetaste deel van de hersenen, spraakstoornissen, blindheid, incontinentie voor urine en ontlasting en bewustzijnsverlies.
Hoe wordt de diagnose carotisstenose gesteld?
Stenose van de halsslagader of stenose van de halsslagader of stenose van de halsslagader worden vaak gebruikt om dezelfde aandoening te beschrijven. Als een stenose van de halsslagader (carotisstenose) wordt vermoed, worden eerst de klinische voorgeschiedenis en het onderzoek van de patiënt uitgevoerd.
- Ultrasonografie; De eerste methode die wordt gebruikt bij aandoeningen van de halsvaten (carotisziekte) is kleurendoppler-echografie. Deze methode zou de eerste keuze moeten zijn vanwege de lage kosten, de korte onderzoekstijd en de afwezigheid van schadelijke straling. Als men denkt dat de stenose zich tot in de hersenen uitstrekt, kan kleurendoppler USG onvoldoende zijn.
- Gecomputeriseerde tomografie; apparaten van de nieuwe generatie kunnen zeer nauwkeurige en volledige informatie geven. Ioniserende straling en het gebruik van jodiumhoudend contrastmateriaal zijn gedeeltelijke nadelen.
- Magnetische resonantie angiografie heeft het voordeel dat het geen ioniserende straling bevat en dat er geen contrastmateriaal nodig is.
- Angiografie; Hoewel katheterangiografie nog steeds de gouden standaard is voor stenose van de halsslagader (carotis), is de technische vooruitgang van computertomografie de eerste referentiemethode voor de detectie van problemen met het carotisstelsel die zich uitstrekken tot in de hersenen. Katheterangiografie is een onvervangbaar onderzoek omdat het zowel een nauwkeurige diagnose als behandeling mogelijk maakt. Katheterangiografie is een interventionele procedure, maakt gebruik van ioniserende straling en vereist jodiumhoudend contrastmateriaal.
Hoe wordt halswervelkanaalvernauwing behandeld?
We weten dat atherosclerose de meest voorkomende ziekte is die de halsslagaders aantast en dat atherosclerose een ziekte is die het hele lichaam aantast. We moeten in gedachten houden dat patiënten met ernstige stenose of afsluiting van de halsslagaders ook hart-, been-, nier- en aorta-aantastingen kunnen hebben. De chirurgische methode genaamd endarterectomie bij carotisstenose (halsslagaderstenose) is grotendeels vervangen door angiografische stentingtechnieken. Tegenwoordig zijn open operaties bij carotisaandoeningen uiterst zeldzaam.
Chirurgie is nog steeds belangrijk voor volledige occlusie van de halsslagader en zijn hoofdtakken. Operaties met een gesloten systeem en katheterangiografie zijn de te gebruiken methode bij stenosen van hals- en hersenvaten. Endovasculaire angiografische behandelingen met gesloten systemen hebben de voorkeur vanwege het lage risico, de korte ziekenhuisopname en de afwezigheid van een operatiezak. Bovendien zijn angiografisch gesloten systemen bijna de enige behandelingsoptie voor stenosen in de hoge delen van de hals en tot in de hersenen.
Medische behandeling en aanpassing van de levensstijl kunnen de vorming van nieuwe plaques en stenose voorkomen bij systemische ziekten zoals atherosclerose. De basis van medische behandeling is het verlagen van de hoge bloeddruk, het normaliseren van het cholesterolgehalte, het onder controle houden van diabetes, het vermijden van overgewicht en een zittend leven, en het gebruik van acetylsalicylzuur (aspirine) in lage doses. Roken is van groot belang bij de progressie van atherosclerose en tabak en tabaksproducten moeten uit het leven worden geweerd.
Bij angiografie wordt een stent ingebracht in de slagader in de liesstreek en geplaatst in het gebied met stenose in de hoofdvaten van de hals (halsslagaders).
De termen halsslagader, halsslagader en halsslagader verwijzen naar hetzelfde gebied. Carotisstenose of stenose van de halsslagader of stenose van de interne halsslagader, een zijtak van de halsslagader.
